Europese Commissie komt met ‘renovatie golf’ voor huizen vanwege klimaat

Miljoenen slecht geïsoleerde huizen en kantoren in Europa moeten versneld worden gerenoveerd omwille van het klimaat. Dit meldt de Europese Commissie. Het gaat in totaal om 35 miljoen panden die in de komende tien jaar moeten worden opgeknapt, zodat aan de doelstellingen voor energiebesparing en CO2-uitstoot kan worden voldaan. Het plan levert volgens de Commissie 160.000 groene banen op.

Het is voor het eerst dat Brussel met plannen komt voor renovatie van oude huizen in de lidstaten. De aangekondigde ‘renovatie golf’ maakt onderdeel uit van de zogenoemde Green Deal van Eurocommissaris Frans Timmermans. Het gaat niet alleen om isolatie, maar ook bijvoorbeeld over het plaatsen van zonnepanelen en het aanbrengen van dubbelglas.

Op dit moment is de uitstoot door woningen en gebouwen in Europa volgens Timmermans ruim 36 procent van het totaal. “Dus als je dat kunt reduceren door renovatie is dat een enorme winst.”

Tegelijk is het volgens hem goed voor de werkgelegenheid, zeker nu de EU economisch gezien in zwaar weer zit. “Met die renovatie golf krijg je ook heel veel mensen aan de slag. Vooral in het midden- en kleinbedrijf. Dus het heeft veel voordelen, niet alleen voor het klimaat, maar ook voor de economie.”

Ook voor Nederland zullen de plannen gevolgen hebben. Alle woningen hier hebben een energielabel, van het zeer zuinige A tot het minst zuinige G. Volgens het Planbureau voor de Leefomgeving heeft maar een minderheid van 18 procent van de woningen in Nederland de zuinige labels A of B. Door renovatie is dan ook veel winst te behalen.

Als bijvoorbeeld alle woningen met isolatiemaatregelen naar tenminste label B gebracht zouden worden, is een besparing van 23 procent op het aardgasverbruik voor verwarming mogelijk, berekende het PBL op verzoek van de NOS. Dit leidt tot 3,4 megaton minder CO2-uitstoot.

Maar, aldus PBL, het is nog maar de vraag of het verstandig is om alle woningen naar label B te brengen, omdat dit relatief duur is. Een andere optie kan zijn om alle woningen met de laagste labels naar tenminste D te brengen en aardgas te vervangen door duurzame energie.

Een voorbeeld van een wijk die op dit moment al wordt aangepakt, is De Leest in Veghel. 148 woningen worden hier in één klap van label D naar label A gebracht. De huizen krijgen vloer- en dakisolatie, mechanische ventilatie, zonnepanelen en gevels worden in hun geheel vervangen. Intussen kunnen de bewoners er gewoon blijven wonen.

Degenen die al aan de beurt zijn geweest reageren enthousiast, vertelt projectleider Albert van de Langenberg. “Bewoners zeggen: we zetten ’s avonds de kachel uit en als we in de ochtend weer beneden komen, is de warmte nog gewoon binnen. Dat is het gevolg van de isolatie.”

Op dit moment gebeurt er inderdaad al van alles, het is alleen nog lang niet genoeg, zegt Ruth Mourik, renovatiedeskundige en betrokken bij de zogenoemde Renovatie versneller. Hierin werken diverse ministeries en organisaties samen om oude wijken versneld op te knappen. Er moet volgens haar vooral anders worden samengewerkt en geld kan beter worden besteed.

Bouwstroom

Er moet niet langer alleen worden ingezet op technische innovatie, maar ook op procesinnovatie, zoals ze het noemt. “Als bijvoorbeeld woningcorporaties met dezelfde soort woningen gaan samenwerken, mandjes maken, en die aan de markt gaan aanbieden als programma, dus echt een bouwstroom gaan organiseren en treintjes maken, dan maak je snelheid.”

De nieuwe plannen van de Europese Commissie vindt Mourik interessant, maar om echt op te schalen is meer geld alleen niet de oplossing. “Geld is niet het probleem. Als dat wel zo was, dan waren we er al lang, want er wordt al jaren ontzettend veel subsidie verstrekt. De manier waarop dat geld wordt ingezet, dat is het probleem. Bij de Renovatieversneller wordt nu dan ook expliciet geld besteed aan het begeleiden en ondersteunen van die processen. Daar zit denk ik de echte opgave.”